Ο λιποσυλλέκτης είναι ένα δοχείο κατασκευασμένο βάση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών (ΕΝ 1825 ή DIN4040-100) μέσα από το οποίο διοχετεύεται το νερό από τις κουζίνες πριν εισέλθει στους σωλήνες αποχέτευσης.
Το δοχείο αυτό «παγιδεύει» το λίπος με ένα σύστημα από διαφράγματα.
Οι λιποσυλλέκτες πέραν της ιδιότητας να παγιδεύουν τα λίπη και έλαια κατακρατούν και τις στερεές ουσίες και τη λάσπη που προέρχεται από τις κουζίνες και που έχει επίσης αρνητικές επιπτώσεις στους σωλήνες αποχέτευσης.
Οι λιποσυλλέκτες πρέπει να εγκαθίστανται όσο το δυνατό πιο κοντά στη πηγή παραγωγής λιπών & ελαίων,δηλαδή στις κουζίνες.
Η διαδικασία προετοιμασίας και παρασκευής φαγητού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δημιουργία φυτικών και ζωικών λιπών και ελαίων τα οποία καταλήγουν στις αποχετεύσεις.
Σε επαγγελματική χρήση όπως εστιατόρια,ταβέρνες,κουζίνες ξενοδοχείων, νοσοκομείων, σχολείων,μπαρ,καφετέριες,βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων,μονάδες catering κλπ.,
οι ποσότητες παραγωγής σε λίπη και έλαια είναι πολλαπλάσιες απότι στην οικιακή χρήση.
Τα λίπη και τα έλαια είναι υδροφοβικά,δεν είναι υδατοδιαλυτά και συσσωρεύονται σε σκληρή μάζα.
Αν δεν απομακρυνθούν έγκαιρα είναι δύσκολο να αφαιρεθούν γιατί κατά την είσοδο τους στο αποχετευτικό δίκτυο ψύχονται γρήγορα και στερεοποιούνται.
Το λίπος δρα συσσωρευτικά με αποτέλεσμα με τη πάροδο του χρόνου η διατομή των σωλήνων να μειώνεται δραματικά καθιστώντας αδύνατη την διέλευση των αποβλήτων. Παράλληλα προκαλείται έντονη δυσοσμία σε σιφώνια,εξαερισμούς και φρεάτια,καθιστώντας επικίνδυνη τη δημόσια υγεία.
Στην Ελλάδα οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης κάνουν ελέγχους στα φρεάτια των συνδεδεμένων καταναλωτών και επιβάλουν ποινικές κυρώσεις όταν η συγκέντρωση σε Λ&Ε είναι πάνω από τα επιτρεπτά όρια .
Ο οδηγός υγιεινής (Νο1) για τις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης και ζαχαροπλαστικής του Ενιαίου Φορέα Τροφίμων ΕΦΕΤ αναφέρει:
«Είναι απαραίτητη η χρήση λιποπαγίδων για να αποφευχθεί η συσσώρευση του λίπους στις
αποχετεύσεις»
Το δοχείο αυτό «παγιδεύει» το λίπος με ένα σύστημα από διαφράγματα.
Οι λιποσυλλέκτες πέραν της ιδιότητας να παγιδεύουν τα λίπη και έλαια κατακρατούν και τις στερεές ουσίες και τη λάσπη που προέρχεται από τις κουζίνες και που έχει επίσης αρνητικές επιπτώσεις στους σωλήνες αποχέτευσης.
Οι λιποσυλλέκτες πρέπει να εγκαθίστανται όσο το δυνατό πιο κοντά στη πηγή παραγωγής λιπών & ελαίων,δηλαδή στις κουζίνες.
Η διαδικασία προετοιμασίας και παρασκευής φαγητού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη δημιουργία φυτικών και ζωικών λιπών και ελαίων τα οποία καταλήγουν στις αποχετεύσεις.
Σε επαγγελματική χρήση όπως εστιατόρια,ταβέρνες,κουζίνες ξενοδοχείων, νοσοκομείων, σχολείων,μπαρ,καφετέριες,βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων,μονάδες catering κλπ.,
οι ποσότητες παραγωγής σε λίπη και έλαια είναι πολλαπλάσιες απότι στην οικιακή χρήση.
Τα λίπη και τα έλαια είναι υδροφοβικά,δεν είναι υδατοδιαλυτά και συσσωρεύονται σε σκληρή μάζα.
Αν δεν απομακρυνθούν έγκαιρα είναι δύσκολο να αφαιρεθούν γιατί κατά την είσοδο τους στο αποχετευτικό δίκτυο ψύχονται γρήγορα και στερεοποιούνται.
Το λίπος δρα συσσωρευτικά με αποτέλεσμα με τη πάροδο του χρόνου η διατομή των σωλήνων να μειώνεται δραματικά καθιστώντας αδύνατη την διέλευση των αποβλήτων. Παράλληλα προκαλείται έντονη δυσοσμία σε σιφώνια,εξαερισμούς και φρεάτια,καθιστώντας επικίνδυνη τη δημόσια υγεία.
Οι λιποσυλλέκτες κατατάσσονται ως εξής :
Με βάση το υλικό κατασκευής τους σε:
- Μεταλλικούς (συνήθως από ανοξείδωτο χάλυβα),
- Πλαστικούς (συνήθως από πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας, HDPE).
Με βάση το σημείο τοποθέτησης τους σε :
- Κεντρικούς επιδαπέδιους (εντός κτιρίου) ή υπόγειους (εξωτερικά θαμμένοι στο χώμα), που μπορούν να πάρουν το σύνολο των υδραυλικών υποδοχέων μιας κουζίνας)
- Τοπικούς ( τοποθετούνται συνήθως κάτω από το νεροχύτη).
Με βάση το εξοπλισμό που φέρουν σε :
- Απλούς (Πρόκειται στην ουσία για δοχεία τα οποία φέρουν μόνο διαφράγματα και κανένα άλλο Η/Μ εξοπλισμό.Η εκκένωση των λιποσυλλεκτών αυτού του τύπου γίνεται με βυτιοφόρο όταν πρόκειται για κεντρικούς ή χειροκίνητα στη περίπτωση τοπικής εγκατάστασης. )
- Αυτόματους (Οι λιποσυλλέκτες αυτοί είναι εφοδιασμένοι με μία σειρά Η/Μ εξοπλισμού ώστε τα ακόλουθα να επιτυγχάνονται με μια σειρά αυτόματων διαδικασιών.
Ειδοποίηση στάθμης λίπους μέσα στο δοχείο
Αυτόματη εκκένωση Λ&Ε
Καθαρισμός λιποσυλλέκτη
Πλήρωση λιποσυλλέκτη με φρέσκο νερό
Επανεκκίνηση σε λειτουργία
Διαθέτουν σύστημα αυτοδιάγνωσης λαθών και σφαλμάτων. Λόγο του μικρού μεγέθους τους μπορούν να τοποθετηθούν κάτω από το νεροχύτη (πηγή δημιουργίας Λ&Ε) ή διπλά από το πλυντήριο πιάτων. Με τον τρόπο αυτό προστατεύουν όλο το δίκτυο αποχέτευσης από την αρχή. Τα συγκεντρωμένα Λ&E σε συμπυκνωμένη μορφή μπορούν να πωληθούν άμεσα για νόμιμους σκοπούς ανακύκλωσης. Τα μηδαμινά έξοδα συντήρησης και λειτουργίας καθώς και τα οικονομικά οφέλη από την άμεση ανακύκλωση των Λ&Ε αποσβένουν γρήγορα το αρχικό κόστος αγοράς των μηχανημάτων αυτών.)
Νομοθεσία
Οι περισσότεροι Ευρωπαϊκοί κανονισμοί
απαγορεύουν την απόρριψη μεγάλης ποσότητας λίπους και ελαίου στην αποχέτευση.Στην Ελλάδα οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης κάνουν ελέγχους στα φρεάτια των συνδεδεμένων καταναλωτών και επιβάλουν ποινικές κυρώσεις όταν η συγκέντρωση σε Λ&Ε είναι πάνω από τα επιτρεπτά όρια .
Ο οδηγός υγιεινής (Νο1) για τις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης και ζαχαροπλαστικής του Ενιαίου Φορέα Τροφίμων ΕΦΕΤ αναφέρει:
«Είναι απαραίτητη η χρήση λιποπαγίδων για να αποφευχθεί η συσσώρευση του λίπους στις
αποχετεύσεις»